Het vastgoedjaar 2023
Met gestegen rentes, hoge inflatie en strengere regels was 2022 een onstuimig jaar voor mensen en bedrijven in het vastgoed. Maarten Bouwhuis en co-host Maarten de Gruyter bespreken wat het vastgoedjaar 2023 in petto heeft. Dat doen ze samen met Dick Boer, hoofd European Real Estate bij Van Lanschot Kempen.
Luister de podcast
Met de niet al te rooskleurige voorspelling van Maarten de Gruyter wordt de toon gezet. “Ik denk dat 2023 een nog lastiger jaar wordt dan 2022. Het doel is om 100.000 woningen per jaar te bouwen, maar heel veel projecten vallen stil. De vraag naar woningen is enorm, maar als ontwikkelaren kunnen we het product niet aanbieden omdat we de rekensom om een nieuw project te realiseren niet rondkrijgen. Dat is frappant. Uiteindelijk zal er vast een nieuw evenwicht ontstaan, maar ik vermoed niet dat dit in 2023 gaat gebeuren.”
Veel minder transacties in 2022
De gast van deze week, Dick de Boer, is voorzichtig optimistischer. Eerst blikt hij terug op 2022: “De eerste twee kwartalen waren goed, de tweede helft van het jaar was erg slecht. De stijgende inflatie en rentes hebben geleid tot een vacuüm tegen het einde van 2022. Verkoopprocessen die wij door heel Europa begeleiden vielen stil. Het aantal transacties is drastisch gedaald.” Grote partijen zoals het private-equityconcern Blackstone stellen de lancering van een nieuw vastgoedfonds uit. “Dat typeert de situatie. Het is ook begrijpelijk. Want het is niet het uitgelezen moment om de marketingmachine aan te zetten om geld op te halen, terwijl de kranten vol staan met berichten over de dalende waardes. Terwijl je eigenlijk nu juist wél een fonds moet lanceren, zodat je straks klaarstaat om in te kunnen kopen.”
Bodem in zicht
Dick de Boer verwacht dat de daling van de vastgoedprijzen in de eerste helft van 2023 doorzet, maar dat de bodem dan bereikt wordt. “Op het moment dat investeerders voelen dat de bodem in zicht komt, stappen partijen massaal weer in. Want het geld is er wel, bijvoorbeeld bij pensioenfondsen en verzekeraars. Daarbij was de verkoopdruk voor deze partijen in 2022 hoog. Door de herwaardering is de relatieve grootte van vastgoed in hun portefeuilles nu een stuk kleiner, waardoor er ruimte ontstaat om opnieuw in vastgoed te investeren.”
Nieuwbouwprojecten
Grote beleggers zijn volgens de Boer nu nog terughoudend ten aanzien van nieuwbouwprojecten. “De materiaalkosten zijn al aan het dalen en de projecten van bouwers voor de tweede helft van 2023 drogen op. Daardoor verwacht ik dat zij eerder gaan proberen werk aan te nemen.”
Rentes
Op dit moment is er een inverse rentecurve. “Dat betekent dat de langetermijnrente lager staat dan de kortetermijnrente. Vaak is dat een indicator dat de rente gaat dalen, maar de renteknop gaat niet van de ene op de andere dag om.”
Herfinancieren van vastgoed
2023 wordt uitdagend voor degenen die moeten herfinancieren. “Bij die stijgende rentes houd je weinig cashflow over. Daarnaast is de trend dat banken veel kritischer zijn en meer eisen stellen. Het zou kunnen zijn dat je loan-to-value omlaag moet, waardoor je meer eigen vermogen moet bijstorten om hetzelfde vastgoed te kunnen behouden. Dat leidt wellicht tot gedwongen verkopen.”
Mogelijk voor u
Mogelijk financiert zakelijk vastgoed in heel Nederland; van grote stad tot kleine kern. Wilt u geld lenen voor de aankoop van een zakelijk pand of wilt u geld uitlenen met veel zekerheden en een aantrekkelijke rente? Bij ons is het mogelijk. Lees hier verder.
